Heb ik een voorschrift nodig voor foliumzuur?
Neen. Tabletten die 0,4 mg foliumzuur bevatten vallen onder de categorie voedingssupplementen en zijn zonder voorschrift verkrijgbaar in de apotheek. Het is echter altijd raadzaam om met je arts te praten als je zwanger wilt worden.
Waarom begin je best al vier weken voor je stopt met anticonceptie foliumzuur in te nemen?
Slechts 5 op de 10 vrouwen start tijdig met de inname van foliumzuur. Nochtans is er een zeer goede reden om 4 weken voor je zwanger wilt worden ermee te beginnen. Zo geef je je lichaam voldoende tijd om de nodige voorraad foliumzuur op te bouwen die je tijdens je zwangerschap nodig hebt. Tijdens de zwangerschap vergroot namelijk de behoefte aan foliumzuur. Deze verhoogde behoefte kan moeilijk alleen door een gevarieerde voeding gedekt worden. Daarom wordt aangeraden dat vrouwen met een zwangerschapswens een supplement foliumzuur innemen van 0,4 mg/dag. Vergeet ook niet dat meteen na de bevruchting vanuit de neurale buis de ontwikkeling start van het centrale zenuwstelsel bij je ongeboren baby. Daaruit ontstaan later de hersenen en het ruggenmerg. De neurale buis is een open sleuf die tijdens de eerste 6 weken van de zwangerschap dichtgroeit. Foliumzuur speelt een belangrijke rol in de correcte sluiting van de neurale buis. Na 6 weken zwangerschap is dat proces al voltooid en onveranderbaar!
Wat zijn de effecten op je lichaam als je het inneemt en niet zwanger bent?
In het algemeen (dus ook buiten de zwangerschap) is foliumzuur goed voor een normale werking van het immuunsysteem en normale psychologische functies zoals concentratie, leren, geheugen, redeneren en stressbestendigheid. Bovendien draagt foliumzuur bij tot de vermindering van vermoeidheid.
Welke dosis foliumzuur moet je innemen?
Als je van plan bent om zwanger te worden, is een dagelijkse inname van 0,4 mg foliumzuur aangeraden. Start minstens 4 weken voor de bevruchting (dus voor je stopt met het gebruik van een voorbehoedsmiddel). Wanneer jij of iemand in je familie al eerder een kindje had met een open ruggetje of open schedel, overleg dan met je huisarts of gynaecoloog. Je hebt dan een hogere dosis foliumzuur nodig. Ook in andere gevallen kan een hogere dosis nodig zijn, zoals bij diabetes of sikkelcelanemie en bij het gebruik van anti-epileptica of na een maagverkleining. Je arts zal je hierin adviseren.
Tot wanneer neem je best je dagelijkse dosis foliumzuur in?
Je neemt best foliumzuur tot de 12e week van je zwangerschap. Het is mogelijk dat je arts je in bepaalde omstandigheden aanraadt om foliumzuur verder in te nemen na de eerste 12 weken van je zwangerschap, bijvoorbeeld ter ondersteuning van een normale bloedvorming.
Wat als je onverwacht zwanger bent en nog niet gestart bent met foliumzuur?
Normaal wordt aangeraden om minstens een maand voordat je met je voorbehoedsmiddel stopt te beginnen met het innemen van foliumzuur. Ben je onverwacht zwanger dan kun je ook beginnen als je juist zwanger bent. Doe het zo snel mogelijk en blijf zeker dagelijks je foliumzuur innemen tot de 12e week van je zwangerschap.
Als ik het vergeten ben in te nemen, neem ik er de volgende dag dan twee?
Neen. Neem geen dubbele dosis van het supplement foliumzuur in om een vergeten tablet in te halen. Probeer de aanbeveling om dagelijks een supplement met 0,4 mg foliumzuur in te nemen gedurende ten minste 1 maand voor en tot 3 maanden na de bevruchting zo goed mogelijk op te volgen. Inname op een vast tijdstip kan hierbij helpen. Een dagelijkse inname van 0,4 mg foliumzuur van minstens 4 weken voor je met je voorbehoedsmiddel stopt en gedurende het eerste trimester van je zwangerschap vermindert het risico op een baby met een open ruggetje of een ander neuraalbuisdefect met minstens 50 %.
Wat is foliumzuur?
Foliumzuur (ook wel vitamine B11 of B9 genoemd) is een vitamine die we opnemen uit onze voeding. Je vindt het in verse (vooral groene) groenten zoals spinazie, broccoli en spruiten. Maar ook fruit, volkoren- en melkproducten bevatten foliumzuur. Elke persoon heeft foliumzuur nodig om gezond te blijven. De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid is 0,2-0,3 mg voor volwassenen. Een normaal gevarieerd voedingspatroon volstaat daarvoor. Twee aandachtspunten:
- sommige medicaties kunnen een ongunstig effect hebben op de opname of de verspreiding van foliumzuur in ons lichaam (bijvoorbeeld bepaalde anti-epileptica)
- bij zwangerschap heeft je lichaam nood aan extra foliumzuur. Daarom is het aangeraden om dagelijks een supplement met 0,4 mg foliumzuur in te nemen ten minste 1 maand voor de bevruchting en gedurende het eerste trimester van de zwangerschap om aan de verhoogde behoefte te voldoen.
Waarom foliumzuur innemen voor en tijdens je zwangerschap?
Artsen en andere gezondheidsmedewerkers zijn het erover eens dat foliumzuur de vitamine bij uitstek is die je aandacht vraagt voor en tijdens je zwangerschap.
Als je zwanger wordt, heeft je lichaam een grotere hoeveelheid foliumzuur nodig. Gezond eten volstaat dan niet. Daarom wordt aangeraden om je lichaam te versterken met extra 0,4 mg foliumzuur om aan je dagelijkse behoefte te voldoen. Je lichaam heeft echter tijd nodig om die voorraad foliumzuur op te bouwen. Daarom is het aan te raden om minstens 4 weken voor je zwanger wenst te worden extra foliumzuur in te nemen (minstens een maand voor je met je voorbehoedsmiddel stopt).
Wat doet foliumzuur tijdens je zwangerschap?
Meteen na de bevruchting start de ontwikkeling van het centrale zenuwstelsel bij je ongeboren baby vanuit de neurale buis. Daaruit ontstaan later de hersenen en het ruggenmerg. De neurale buis is een open sleuf die tijdens de eerste 6 weken van de zwangerschap dichtgroeit. Foliumzuur speelt een belangrijke rol in de correcte sluiting van de neurale buis. Dit proces is al voltooid bij de zesde zwangerschapsweek.
Foliumzuur speelt ook een rol in het celdelingsproces en draagt bijgevolg bij tot de weefselgroei van de moeder tijdens de zwangerschap. Bovendien ondersteunt foliumzuur een normale bloedvorming. Tijdens de zwangerschap draagt foliumzuur bij tot het vergroten van de rode bloedcelmassa van de moeder, de vorming van de placenta en de groei van de foetus, baarmoeder en borsten.
Uit wetenschappelijke studies blijkt dat als je foliumzuur inneemt van minstens 4 weken voor je met je voorbehoedsmiddel stopt tot de 12e week van je zwangerschap, de kans op een kind met open ruggetje (spina bifida) en andere neuraalbuisdefecten vermindert met minstens 50%.
Wist je dat foliumzuur ook in deze groenten en fruit zit?
Foliumzuur komt in de vorm van folaat voor in heel wat groenten. Het zit vooral in groene (blad)groenten zoals andijvie, sla, spinazie, spruitjes en broccoli. Ook sommige fruitsoorten bevatten foliumzuur bv. aardbeien, citrusvruchten, kiwi’s en meloen. Het is nuttig om te weten dat het bereiden van groenten de concentratie sterk kan doen dalen, in het bijzonder in contact met water (bijvoorbeeld koken/blancheren, foliumzuur blijft gedeeltelijk achter in het gebruikte water). Maar als je normaal gevarieerd eet, neem je voldoende foliumzuur op. De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid is 0,2 tot 0,3 mg voor volwassenen. De behoefte aan foliumzuur verhoogt echter tijdens de zwangerschap en kan moeilijk alleen door voeding gedekt worden. Wil je zwanger worden, dan is een dagelijkse inname van een supplement met 0,4 mg foliumzuur aangeraden.
Wist je dat foliumzuur ook helpt bij de vorming van de placenta en groei van de foetus?
Een preventieve en dagelijkse inname van 0,4 mg foliumzuur verkleint het risico op een open ruggetje (spina bifida) en andere neuraalbuisdefecten bij je kindje met minstens 50%. Maar foliumzuur heeft ook goede effecten voor jou tijdens de zwangerschap. Het speelt een rol in het celdelingsproces en draagt bijgevolg bij tot de weefselgroei van de moeder. Bovendien ondersteunt foliumzuur een normale bloedvorming. Zo draagt foliumzuur bij tot het vergroten van de rode bloedcelmassa van de moeder, de vorming van de placenta en de groei van de foetus, baarmoeder en borsten.
Wat is de kans op een kind met open ruggetje?
In België zal bij ongeveer 1 op 1000 zwangerschappen een kindje met een open rug (spina bifida) en andere neuraalbuisdefecten voorkomen. Gelukkig is het risico dus klein. De gevolgen zijn echter ernstig genoeg om via preventieve en dagelijkse inname van 0,4 mg foliumzuur dit risico te verkleinen met minstens 50%. Het risico volledig uitsluiten is onmogelijk omdat er nog andere risicofactoren voor het ontstaan van neuraalbuisdefecten bestaan. Maar dankzij een eenvoudig ‘dagritueel’ – de inname van 0,4 mg foliumzuur – kun je toch al een sterke tot zeer sterke vermindering van het risico bereiken.